Με την εγκύκλιό της, η νομική σύμβουλος του Κράτους επιβάλλει στους υπαλλήλους του δημοσίου μία ιδιότυπη συνωμοσία σιωπής, καλώντας τους όχι μόνο να κλείνουν τα μάτια αλλά και το στόμα στις τυχόν παρανομίες που διαπιστώνουν, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.
Για πρώτη φορά μάλιστα προτρέπονται από τα πιο επίσημα χείλη, οι δημόσιοι υπάλληλοι να σιωπούν στα νοσηρά φαινόμενα διαφθοράς που συναντούν, με την απειλή διώξεων και κυρώσεων, πειθαρχικών και ποινικών.
Είναι απορίας άξιον ποιες είναι οι διατάξεις του Ποινικού και Πειθαρχικού Κώδικα στις οποίες μπορεί να στηρίζεται μία τέτοια ευθέως παράνομη εγκύκλιος που συστήνει στα στελέχη του δημοσίου να παραβιάζουν ευθέως το Σύνταγμα. Και αυτό γιατ , το καθήκον στην αλήθεια, είναι υποχρέωση κάθε έλληνα πολίτη. Καθήκον και δικαίωμα, προστατευόμενο από το Σύνταγμα που προσκρούει στην ποινικώς κολάσιμη πράξη της ψευδορκίας, την οποία, εμμέσως πλην σαφώς προτάσσει η κ. Πασαμιχάλη.
Νομικοί κύκλοι θεωρούν σαθρό το σκεπτικό μίας τέτοιας πρωτοβουλίας που εκθέτει την ίδια την κ. Πασαμισάλη ακόμη και για το χρόνο που επελέγη να προχωρήσει στην έκδοση μίας τέτοιας εγκυκλίου. «Πρόκειται για αστειότητες», ήταν η απάντηση έγκυρων νομικών όταν ρωτήθηκαν από το zougla.gr αν μπορεί να τύχει εφαρμογής η λόγω εγκύκλιος.
Όσο για τα συμφέροντα του δημοσίου, για το οποία «κόπτεται» η κ. Πασαμισάλη, δικαστικές πηγές, επιμένουν, πως αυτά εξυπηρετούνται μόνο μέσα από τη διαφάνεια και την προστασία της νομιμότητας που ουδόλως διαπνέουν το «πνεύμα» και το «γράμμα» της συγκεκριμένης εγκυκλίου.
Σύμφωνα πάντως με τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, οι μάρτυρες αποτελούν έναν εκ των βασικών αποδεικτικών «πυλώνων» της ποινικής δίκης, ενώ το άρθρο 210 ορίζει συγκεκριμένες κατηγορίες προσώπων που δεν μπορούν να κληθούν ως μάρτυρες. Σε αυτούς δεν συμπεριλαμβάνονται βέβαια οι δημόσιοι υπάλληλοι.
Όπως μάλιστα αναφέρεται στο άρθρο 212, οι δημόσιοι υπάλληλοι δεσμεύονται στην κατάθεσή τους από το απόρρητο και η διαδικασία ακυρώνεται αν καταθέσουν στρατιωτικά η διπλωματικά μυστικά τα οποία μπορεί να συνδέονται με την ασφάλεια του κράτους.
Σε καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις δεν εμπίπτουν πάντως οι μάρτυρες στους οποίους αναφέρεται η επίμαχη εγκύκλιος. Αντίθετα, σύμφωνα με το άρθρο 203, όταν κρίνεται αναγκαίο για την αναζήτηση της ουσιαστικής αληθείας, κλητεύονται μάρτυρες με ειδικές γνώσεις οι οποίοι συνήθως προέρχονται από τη «δεξαμενή» του δημοσίου. Αποτελεί εξάλλου, όπως τονίζουν, έμπειροι και καταξιωμένοι νομικοί, αυτεπάγγελτη υποχρέωση των δικαστικών αρχών, η αρχή της δημόσιας επιμέλειας συγκέντρωσης του αποδεικτικού υλικού, συμπεριλαμβανομένων των μαρτυρικών καταθέσεων. «Κατά συνέπεια, δεν νοείται ο αποκλεισμός αποδεικτικού μέσου που ενδεχομένως θα φώτιζε την υπόθεση. Σε κάθε περίπτωση, η εν λόγω εγκύκλιος, πέραν των ζητημάτων που εγείρει σχετικά με τη συνταγματικώς κατοχυρωμένη ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, παραβιάζει ευθέως και την αρχή της διάκρισης των εξουσιών», επισημαίνουν δικαστικές πηγές που ξεκαθαρίζουν πως στην αν κριθεί κρίσιμη η μαρτυρία υπαλλήλου, η τυχόν άρνησή του, με την επίκληση της εγκυκλίου, δεν εμποδίζει την επιβολή κυρώσεων σε βάρος του από τα όργανα της ποινικής διαδικασίας.
Τι απαντά το υπουργείο Μετανάστευσης
Στην απάντηση του, ο υπουργός Μετανάστευσης, Νότης Μηταράκης, αναφέρει:
«Είναι γνωστό ότι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους είναι ανώτατη αρχή του Κράτους, με αποστολή την νομική υπεράσπιση των συμφερόντων του ελληνικού Δημοσίου και γενικότερα τη νομική υποστήριξή του.
Οι νομικές απόψεις του δεν επηρεάζονται από την πολιτική ηγεσία του εκάστοτε Υπουργείου, η οποία και δεν εμπλέκεται στη λειτουργία του. Με απορία, επίσης, βλέπω την ελαφρότητα των στελεχών της αξιωματικής και ελάσσονος αντιπολίτευσης, στελεχών με κυβερνητική εμπειρία, να σχολιάζουν υποθέσεις χωρίς να έχουν διερευνήσει τις ισχύουσες διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007) σχετικά με το καθήκον εχεμύθειας των δημοσίων υπαλλήλων. Από τη στιγμή που μου επιδόθηκε το έγγραφο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, έχω ζητήσει σχετική ενημέρωση. Σε κάθε περίπτωση, σεβόμαστε τις απόψεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Αυτό που δεν θα γίνει ανεκτό είναι η στρατευμένη λασπολογία και η συστηματική προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων».
